BAUKROWICZ
Nazwisko utworzone patronimicznym sufiksem -owicz, od nazwy osobowej Bauker, ta od niemieckiej nazwy osobowej Baucher < Bauch + -er, zob. B. Mossakowska, Nazwiska mieszkańców Komornictwa Olsztyńskiego, Gdańsk 1993, s. 19.
Nazwiska widok główny
|
|
BAUMGARTNazwisko proste, równe niemieckiej nazwie osobowej Baumgart(e), określenie osoby, która mieszka przy sadzie lub jest jego właścicielem, zob. H. Bahlow, Deutschen Namenlexicon. Familien und Vornamen nach Ursprung und Sinn erklärt, München 1967, s. 50, od Baumgart(en) ‘sad’, zob. M. Czaplicka-Niedbalska, Nazwiska mieszkańców Bydgoszczy od II połowy XV wieku do I połowy XVIII wieku, Bydgoszcz 1996 s. 55. Od apelatywu pochodzi popularna nazwa miejscowa Baumgart(en), zob. J.K. Brechenmacher, Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen, II Auflage, t. I, Limburg a.d. Lahn 1957 s. |
BAWOLIŃSKINazwisko pochodzi od rzeczownika bawół, czyli: 1. rodzaj zwierzęcia, 2. skóra bawola, por. także bawóla ‘nazwa krowy wielkiej z rozłożystymi rogami’, zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 107. Por. także nazwę miejscową Bawół „niegdyś wieś pod Krakowem (…) dziś na jej gruncie stoi Kazimierz”, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I s. 119. |
BAZALIŃSKIMożliwą podstawę nazwiska Bazalinski/Bazaliński stanowi imię Bazyli. Było ono notowane w Polsce od XIII wiwku, pochodzi od greckiego basileús ‘król’, zob. K. Rymut, „Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny”, t. I, Kraków 2001, s. 24. Pochodzenie nazwiska można też łączyć z nazwą miejscową Bazalia, odnotowaną na terenie dawnego powiatu starokonstantynowskiego, zob. |
BAZYCHOWSKINazwisko Bazychowski można wywodzić od imienia pochodzenia greckiego Bazyli, pochodzącego od basileus ‘wódz, król’ i znanego na Rusi jako Wasylij, Wasyl (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, t. I A-K, Kraków 2001, s. 24). |
BAZYDŁONazwisko Bazydło pochodzi od imienia Bazyli, notowanego w Polsce od XIII w. i pochodzącego od greckiego basileús ‘król’, K. Rymut, „Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny”, t. I, s. 24. |
BAŻYKNazwisko Bażyk można wywodzić od barzy, czyli ‘szybki’ lub od czasownika bażyć, czyli ‘puszyć się, nadymać się, stawiać się hardo’ (< ukr. bażyty/bażaty), zob. Aleksandra Cieślikowa (opr.), Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 1. Odapelatywne nazwy osobowe, Kraków 2000, s. 5, tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. I, s. 108.Potencjalne podstawy stanowią również: 1. prasłowiańskie *bariti ‘walczyć’, 2. Barać ‘opierać się, odrzucać’, 3. |
BĄCZEWSKINazwisko Bączewski można wywodzić od nazwy miejscowej Bącz, odnotowanej na terenie powiatu kartuskiego, zob. tu: http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_I/121 lub od nazwy osobowej Bąk, której podstawy mogły stanowić: I. rzeczownik bąk, 2. czasownik bąkać ‘wydawać niewyraźny odgłos’, 3. bęczeć/bączeć ‘brzęczeć’, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. I, s. 25. Ostatni wspomniany czasownik, czyli bączeć, także mógł wystąpić w roli podstawy nazwiska. |
BĄDKOWSKINazwisko pochodzi prawdopodobnie od nazwy miejscowej Bądków z byłego powiatu grójeckiego, łęczyckiego, toruńskiego lub Bądkowo z byłego powiatu nieszawskiego, ciechanowskiego, lipnowskiego, por. także Bentkau//Bentke, polskie Bętkowo odnotowanej na terenie byłego powiatu trzebickiego (zob. „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I, s. 121-122, 167). Nazwisko można wywodzić tez od nazwy osobowej Będa, ta od imion złożonych typu Będzieciech, Będzimir (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków t. 1, s. 31). Ewentualnie od Bened, skróconej formy imienia Benedykt (M. |
BĄDZANazwisko pochodzi prawdopodobnie od imion złożonych typu Będzieciech, Będziemir a także wyrazów pospolitych na będ-, np. będę, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków t. 1, s. 26, 31.Można je także wywodzić od bondz/bundz, czyli: 1. ser owczy zbity w płaskie formy, 2. ziemniak (wyraz pochodzi z ukraińskiego bundz) lub bonda: 1. bochenek chleba, 2. grunt cudzy na którym pozwalają zasiać, 3. pieniądze zarobione sobie przez niewolnika, zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 190. |
BĄKALSKINazwisko ma następujące potencjalne podstawy etymologiczne: I. Rzeczownik bąk, czyli: 1. Rodzaj ptaka, 2. Przenośnie strzelać/zbijać bąki = próżnować, włóczyć się, wałęsać, 3. Przenośnie człowiek nadęty, nadąsany, 4. Przenośnie dzieciak, 5. Dudy, koza, 6. Fryga, warkotka, 7. Plotka, bajka, 8. Przenośnie ‘błąd, omyłka’, 9. Pierzyna, 10. Urządzenie w kuźni zastępujące miech, 11. Rodzaj łódki, 12. Lichwiarz – zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 109; II. nazwę miejscową Bąk, odnotowaną na terenie byłego powiatu chojnickiego, zob. |
BĄKOWSKINazwisko utworzone sufiksem -ski, od popularnej nazwy miejscowej Bąkowo, Bąków, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, t. I s. 122, t. XV cz. 1 s. 96. Por. też bąk 1. ‘ptak’, 2. ‘owad’, 3. ‘człowiek nadęty’, 4. ‘dzieciak’, 5. ‘bękart’, zob. Słownik języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. I s. 108. Nazwisko odnotowane przez herbarze: „Pisali się z Bąkowa z Jackowskiemi będąc i jednej dzielnice i jednego herbu.” J.K. Dachnowski, Herbarz…, s. |