Nazwiska widok główny

BARZYK

Nazwisko Barzyk pochodzi od staropolskiego przymiotnika barzy, czyli ‘porywczy, gwałtowny, prędki, ognisty, popędliwy, krewki, bystry, żywy’, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. I,s. 102. To stara nazwa - znajduje się w Słowniku staropolskich nazw osobowych (t. I, s. 107), który notuje formy sprzed 1500 roku. Najwięcej osób noszących obecnie to nazwisko mieszka w Jaśle, zob. http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/barzyk.html

BASAJ

Nazwisko można wywodzić od Bas, skróconej formy imienia Sebastian albo od rzeczownika bas, czyli: 1. najniższy głos męski, 2. najniższa nuta w akordzie, 3. mowa zuchwała, fuklliwa, dumna, ton wyniosły, 4. śpiewający basem, grający na basach, 5. skrzypce basowe, 6. cięgi, wnyki, baty, kije, 7. znaki na ciele od plag, pręgi, 8. najgrubsza strona w skrzypcach, altówce i wiolonczeli, z łacińskiego bassus ‘niski’, zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 102.

BASENER

Nazwisko utworzone niemieckim przyrostkiem -ener od imienia Bas, forma skrócona od Sebastian, E. Breza, Nazwiska Pomorzan. Pochodzenie i zmiany t. I, Gdańsk 2000 s. 45. Ewentualnie od nazwy mieszkańca wsi Basien, polskie Bażyny, zob. E. Breza, Nazwiska równe…, s. 434.

BASTA

Nazwa osobowa Basta jest stara, odnotowano ją już w 1563 roku, ma dwa potencjalne źródła: 1. imię Sebastian, znane w Polsce od XII wieku, pochodzące od greckiego Sebastianós < sebastós ‘czcigodny, dostojny’,2. staropolskie basta, współcześnie baszta, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 404. 

BASTELL

Nazwisko utworzone sufiksem -el od imienia Bast-, skróconej formy Sebastian, M. Gottschald, Deutsche Namekunde. Unsere Familiennamen nach ihrer Bedeutung, Berlin 1954 s. 183, J.K. Brechenmacher, Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen, II Auflage, t. I, Limburg a.d. Lahn 1957 s. 78.

BASTKOWSKI

Podstawę nazwiska mogła stanowić skrócona forma imienia Sebastian: Bastek lub rzeczownik bastek ‘bękart’ też ‘odmieniec’ i ‘ciastko nieudałe’ – zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 103, L. Tomczak, Słownik odapelatywnych nazwisk Polaków, Wrocław 2003, s. 24. Imię Sebastian pochodzi od greckiego sebastós ‘czcigodny, dostojny’ – zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 403. Nazwisko przytacza B. Mossakowska w pracy Nazwiska mieszkańców Komornictwa Olsztyńskiego (Gdańsk 1993, s. 19): Bastkowski 1740.

BASZCZYN

Nazwisko Baszczyn ma dwa potencjalne źródła: I. imiona na Ba- typu Barbara, Bartłomiej, Bastian (< Sebastian), II. nazwy osobowe na Bas-, np. Basz < Bartholomeus, zob. K. Rymut „Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny”, t. I, s. 23. Jest to forma pierwotnie patronimiczna, czyli odojcowska: Baszczyn = syn Baszcza/Baszczy.

BATOG

Nazwisko pochodzi od nazwy osobowej Batog, ta od rzeczownika batog, czyli ‘bat potężny, kańczuk, korbacz, knut’, wyraz pochodzi z tureckiego budak/botag ‘gałąź’ - – zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 105. K. Rymut (Nazwiska Polaków, t. I, s. 23) podaje, iż taką nazwę osobową odnotowano na terenie Polski już w 1453 roku. Por. też nazwę miejscową Batóg, odnotowaną na terenie byłego powiatu bracławskiego (zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I, s. 117)

BATOR

Nazwisko pochodzenia węgierskiego, od nazwy miejscowej Bator, „miasto na Węgrzech, w dorzeczu Samosza, w hr. Satmarskiem, starożytne gniazdo rodziny Batorych; kopalnie złota, srebra i ołowiu w pobliżu.”, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. I s. 117. Bator(y) także częsty drugi człon nazw miejscowych Por. apelatyw węgierski bátor ‘śmiały, dzielny, chrobry’, zob. I. Molńar, Elementy węgierskie w nazwiskach Polaków, „Językoznawca” 1965, z. 13, s. 83, por.

BATORY

Nazwisko pochodzenia węgierskiego, od nazwy miejscowej Bator, „miasto na Węgrzech, w dorzeczu Samosza, w hr. Satmarskiem, starożytne gniazdo rodziny Batorych; kopalnie złota, srebra i ołowiu w pobliżu.”, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. I s. 117. Bator(y) także częsty drugi człon nazw miejscowych Por. apelatyw węgierski bátor ‘śmiały, dzielny, chrobry’, zob. I. Molńar, Elementy węgierskie w nazwiskach Polaków, „Językoznawca” 1965, z. 13, s. 83, por.

BAUER

Nazwisko proste, od niemieckiej nazwy osobowej Bauer, ta od apelatywu Bauer ‘chłop, wieśniak’, zob. J.K. Brechenmacher, Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen, II Auflage, t. I, Limburg a.d. Lahn 1957 s. 80, H. Bahlow, Deutschen Namenlexicon. Familien und Vornamen nach Ursprung und Sinn erklärt, München 1967 s. 50, H. Naumann, Familiennamenbuch, Leipzig 1987 s. 62, F. Kluge, Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache, 18. Auflage, bearbeitet von W. Mitzka, Berlin 1960 s. 56, por. dolnoniemieckie Bauermann ‘mieszkaniec wsi, sąsiad, rolnik’, K.

BAUKROWICZ

Nazwisko utworzone patronimicznym sufiksem -owicz, od nazwy osobowej Bauker, ta od niemieckiej nazwy osobowej Baucher < Bauch + -er, zob. B. Mossakowska, Nazwiska mieszkańców Komornictwa Olsztyńskiego, Gdańsk 1993, s. 19.

Strony