AGARDNazwisko Agard można uznać za formę pochodną od niemieckiej nazwy osobowej Eckhard. To imię złożone, w którego skład wchodziły dwa człony: ekka + harti, zob. R. und V. Kohlheim, Familiennamen. Herkunft und Bedeutung, Mannheim 2005, s. 211. Więcej zob. tu: https://pl.wikipedia.org/wiki/Ekhard |
AJDUKIEWICZNazwisko Ajdukiewicz to forma patronimiczna utworzona od rzeczownika ajduk (= hajduk), czyli: 1. żołnierz piechoty węgierskiej, kitóra istniała w Polsce od początku do połowy XVII wieku, a później służyła w kompaniach piechoty hetmańskiej, 2. (u Słowian na pograniczu Turcji) człowiek prowadzący wojnę z Turkami na własny rachunek, 3 .policjant na Węgrzech, 4. przenośnie rozbójnik, rabuś, zbój, 5. służący po hajdyucku, węgiersku ubrany, 6. gajowy, 7. dozorca, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, t. II, s. 5. |
AKSMANNazwisko równe niemieckiej nazwie zawodu Ax(t)mann ‘ktoś pracujący siekierą’, zob. M. Gottschald, Deutsche Namekunde. Unsere Familiennamen nach ihrer Bedeutung, Berlin 1954 s. 174, ‘drwal, stolarz, cieśla’, zob. R. und V. Kohlheim, Familiennamen. Herkunft und Bedeutung, Mannheim-Leipzig-Wien-Zürich 2005 s. 100. Por. też Achs(en) z łacińskiego axis ‘oś’, zob. K. Linnartz, Unsere Familiennamen, I. Zehntausend Berufsnamen in ABC erklärt, Bonn 1958 s. 17. |
ALADYNNazwisko Aladyn to przypuszczalnie spolszczona graficznie wersja nazwy osobowej pochodzenia arabskiego Alladin. Pochodzi ona od علاء الدين Ala ad-Din – „wyniosły w wierze”), zob. https://pl.wikipedia.org/wiki/Aladyn Więcej na ten temat zob. https://en.wikipedia.org/wiki/Aladdin_(name) Współcześnie lokacja rodzin noszących to nazwisko przedstawia się następująco: https://nazwiska-polskie.pl/Aladyn |
ALANKIEWICZNazwisko jest formą patronimiczną utworzoną od nazwy osobowej Halanek/Halanka, ta z kolei pochodzi od bardzo rzadkiej nazwy osobowej Halana, która ma kilka potencjalnych podstaw motywacyjnych: 1. Gwarowe halać ‘przynosić’, 2. Hala ‘pastwisko górskie’, 3. Imię żeńskie Halana < Helena, zob. A. Cieślikowa (red.), Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku, t. II H-Mą, Kraków 2009, s. 25-26. Pierwsza wspomniana motywacja wydaje się najbardziej prawdopodobna. |
ALBERTNazwisko od imienia pochodzenia germańskiego Albert, zob. R. und V. Kohlheim, Familiennamen. Herkunft und Bedeutung, Mannheim-Leipzig-Wien-Zürich 2005 s. 85, to zaś od staro-wysoko-niemieckiego adal ‘szlachetny ród’ i beraht ‘jasny, błyszczący’, zob. Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 2 Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, opr. M. Malec, Kraków 1995 s. 2, dlatego można to tłumaczyć jako ‘promieniejący szlachetnością’ (J. Bubak, Księga naszych imion), ‘jaśniejący szlachectwem’ (S. Rospond, Mówią nazwy, s. |
ALBERTINazwisko patronimiczne, utworzone fleksyjnie – pełniąca funkcję mianownika pierwotna forma dopełniacza liczby pojedynczej od Albertus, zlatynizowanej formy imienia pochodzenia germańskiego Albert, zob. R. und V. Kohlheim, Familiennamen. Herkunft und Bedeutung, Mannheim-Leipzig-Wien-Zürich 2005 s. 85, to zaś od staro-wysoko-niemieckiego adal ‘szlachetny ród’ i beraht ‘jasny, błyszczący’, zob. Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 2 Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, opr. M. Malec, Kraków 1995 s. 2. „Albert, Olbracht, imię męskie, Wojciech. |
ALBRECHTNazwisko pochodzące od imienia Albrecht, to zaś ze staro-wysoko-niemieckiego Athalbracht (M. Malec, Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce, s. 176). Można też wywodzić je wprost od imienia Albert, które zostało przyjęte do staropolszczyzny m. in. jako Albrecht (K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. I, s. 2). Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych t. I s. 27 odnotowuje 1748 osób o takim nazwisku. Zob. ALBERT. |
ALEKSNazwisko równe imieniu Alex, skróconej formie imienia chrześcijańskiego pochodzenia greckiego Alexander lub Aleksy, Aleks, zob. Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W. Taszycki, Wrocław – Warszawa – Kraków 1965-1981, t. I s. 25. Zob. ALEX. |
ALEKSANDERNazwisko równe imieniu chrześcijańskiemu Aleksander, to z greckiego άλέξω ‘odganiać, odpierać, bronić przed czymś’ i άνήρ ‘mężczyzna, człowiek’, zob. Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 2 Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, opr. M. Malec, Kraków 1995 s. 6. Zob. ALEXANDER |
ALEKSANDROWICZNazwisko Aleksandrowicz to forma patronimiczna, czyli od odojcowska, pochodząca od imienia Aleksander. pierwotnie znaczyło ono ‘obrońca, pomocnik mężów (tzn. ludzi) lub ‘odpierający mężów’ (zob. J. Grzenia, Nasze imiona, Warszawa 2002, s. 34). Nazwę osobową Aleksandrowicz odnotowano już w 1471 roku, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. I, s. 3. Jan Siwik (Encyklopedia nazwisk i przydomków szlacheckich, Warszawa 2010, s. 15) wymienia kilka rodzin noszących to nazwisko, ale różne herby – Kościesza, Kruki, Szreniawa, Szpada, Sas, Musiata. |
ALEXNazwisko równe imieniu Alex, skróconej formie imienia chrześcijańskiego pochodzenia greckiego Alexander lub Aleksy, Aleks, zob. Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W. Taszycki, Wrocław – Warszawa – Kraków 1965-1981, t. I s. 25. Słownik nazwisk współcześnie używanych wymienia 12 osób o nazwisku Alex i 204 noszące miano Aleks (t. I s. 28 i 31). Por. ALEXANDER. |