Nazwisko proste, równe polskiej nazwie osobowej Buda, ta od imienia Budzimir lub innych imion złożonych z Budz(i)-, zob. M. Malec, Staropolskie skrócone nazwy osobowe od imion dwuczłonowych, Wrocław – Warszawa – Kraków 1982 s. 66, s. 163, A. Cieślikowa, Staropolskie odapelatywne nazwy osobowe…, s. 24. Por. także staropruską nazwę osobową Baud- > Bude, zob. R. Trautmann, Die altpreußischen Personennamen, 2. Umveränderte Auflage, Göttingen 1974 s. 133. Por. również popularną nazwę miejscową Buda „nazwa ogólna geotopograficzna osad leśnych lub powstających po wyciętych lasach.
|
Nazwisko Buda najprawdopodobniej pochodzi od tak samo brzmiącego rzeczownika, który oznaczał: 1. jakąkolwiek „kleciankę z desek, słomy, gliny itp. na schronienie”, 2. kram na jarmarku, 3. żartobliwie miejsce stałego zajęcia albo przebywania, 4. rodzaj kapelusza, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, t. I, s. 226. Buda to stara nazwa osobowa, odnotowano ją już w 1424 roku, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 1999, t. I, s. 60. Jan Siwik („Encyklopedia nazwisk i przydomków szlacheckich”, Warszawa 2010, s.
|
Nazwisko utworzone niemczącym członem -au od nazwy osobowej Buda. Zob. BUDA.
|
Nazwa osobowa Budnik, odnotowana już w 1409 roku, pochodzi od określenia budnik, czyli: 1. mieszkaniec budy, stróż przy sadzie, lesie, kolei, policjant, 2. kupiec, handlarz miejski, 3. włościanin z Królestwa, osiadły na Polesiu, na prawie czynszowym, 4. właściciel domu bez roli, komornik, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 1999, t. I, s. 60. Jan Siwik („Encyklopedia nazwisk i przydomków szlacheckich”, Warszawa 2010, s. 79) odnotowuje szlachecką rodzinę o tym nazwisku – „Budnik vel Budny, v. Thurski, v. Turski h.
|
Nazwisko utworzone przyrostkiem –ych od buda: 1. ‘szopa z desek lub gałęzi, szałas, altana’, 2. ‘kram, stragan, budynek, w którym się coś sprzedaje’ („Słownik XVI wieku, t. II , s. 489-490), 3. ‘jakakolwiek klecianka z desek, słomy, gliny’ (Słownik Lindego, t. I, s. 193) albo budzić: 1. ocucać ze snu, 2. wzbudzać, zachęcać, zagrzewać, pobudzać – zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 228 lub od imion złożonych typu Budzisław, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. I, s. 60. Nazwisko można wywodzić też od imienia Budzimir lub innych im. złożonych z Budz(i)- (zob.
|
Nazwisko Budysz pochodzi prawdopodobnie od polskiej nazwy osobowej Buda, ta zaś od imienia Budzimir lub innych imion złożonych z Budz(i)-, zob. M. Malec, Staropolskie skrócone nazwy osobowe od imion dwuczłonowych, Wrocław – Warszawa – Kraków 1982 s. 66, s. 163, A. Cieślikowa, Staropolskie odapelatywne nazwy osobowe…, s. 24. Por. także staropruską nazwę osobową Baud- > Bude, zob. R. Trautmann, Die altpreußischen Personennamen, 2. Umveränderte Auflage, Göttingen 1974 s. 133. Por.
|
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I, s. 448 głosi, iż Budziszewo Kostuszyn „kościół filialny parafii w Skokach, dekanatu rogozińskiego. ( …) gniazdo rodziny wielkopolskiej Budziszewskich, herbu Grzymała”. Nazwy miejscowe tego typu Budziszew, Budziszewice, Budziszewo były stosunkowo popularne na terenie całego kraju, Słownik geograficzny odnotowuje je m. in. w dawnych powiatach rawskim, obornickim i brodnickim. Nazwisko można też łączyć z formą Budzisz, pochodzącą od imion złożonych typu Budzisław.
|
Nazwisko homonimiczne: I. utworzone sufiksem -ski od nazwy miejscowej Buda, Budy, por. też Buk, Buczek, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, t. I A-K Kraków 1999 s. 59 lub Buczki (niem. Budzken) w były powiat łeckim, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. I s. 449; II. od nazwy osobowej Butzke < Budzek < Budzisław, zob. E. Breza, Nazwiska Pomorzan. Pochodzenie i zmiany t. I, Gdańsk 2000 s. 74, Budzk, zob. Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W.
|
Nazwisko można wywodzić od przezwiska Budzyła, to zaś od budzić: 1. ocucać ze snu, 2. wzbudzać, zachęcać, zagrzewać, pobudzać – zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 228 lub od imion złożonych typu Budzisław, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. I, s. 60. Por. też budzyń ‘lichsza część wsi lub gorzej zabudowana, odbiera czasem pogardliwe miano ‘budzynia’ (zob. Słownik gwar polskich, opr. J. Karłowicz, t. I, s. 134).
|
Nazwisko pochodzi od nazwy miejscowej Budzyń z byłego powiatu janowskiego, nowoaleksandryjskiego, lubelskiego, miechowskiego, kutnowskiego, jaworowskiego, tłumackiego, krakowskiego, śremskiego, chodzieskiego lub Budzyno z byłego powiatu makowskiego, ciechanowskiego, zob. „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I, s. 449. Można je wywodzić także od budzić: 1. ocucać ze snu, 2. wzbudzać, zachęcać, zagrzewać, pobudzać - – zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 228 lub od imion złożonych typu Budzisław, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. I, s. 60. Por.
|
