Nazwisko utworzone przyrostkiem –ych od buda: 1. ‘szopa z desek lub gałęzi, szałas, altana’, 2. ‘kram, stragan, budynek, w którym się coś sprzedaje’ („Słownik XVI wieku, t. II , s. 489-490), 3. ‘jakakolwiek klecianka z desek, słomy, gliny’ (Słownik Lindego, t. I, s. 193) albo budzić: 1. ocucać ze snu, 2. wzbudzać, zachęcać, zagrzewać, pobudzać – zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 228 lub od imion złożonych typu Budzisław, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. I, s. 60. Nazwisko można wywodzić też od imienia Budzimir lub innych im. złożonych z Budz(i)- (zob. M. Malec, Staropolskie skrócone nazwy osobowe od imion dwuczłonowych, Wrocław – Warszawa – Kraków 1982, s. 66, 163). Por. też popularną na terenie całego kraju nazwę miejscową Buda „nazwa ogólna geo-topograficzna osad leśnych lub powstających po wyciętych lasach. Pierwotnie oznaczała samo mieszkanie osadnika leśnego i w języku myśliwskim znaczy szałas z gałęzi, służący do ukrycia myśliwego przed zwierzyną, na którą czatuje. Gdy z osad, których mieszkańcy trudnili się łowiectwem, pszczelnictwem, wytapianiem smołu itp. przemysłami zaczęły się tworzyć osady rolnicze, zatrzymały one swoje pierwotne nazwisko, choć miejsce bud zastąpiły chaty.”, zob. „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich” t. I, 439.
