Nazwiska widok główny

STRONGOWSKI

Nazwisko można też uznać za zgermanizowany graficznie wariant nazwiska Strągowski, to utworzone przyrostkiem –owski od strąg ‘pstrąg’ lub strąga 1. koszar na owce, 2. miejsce do dojenia owiec; bok koszara z powycinanemi oknami na przepuszczanie owiec przy dojeniu.

STROŃSKI

Nazwisko pochodzi od nazwy miejscowej Stronie, odnotowanej na terenie powiatów: wadowickiego i limanowskiego, Stronn z byłego powiatu oleśnickiego, Stronna z byłego powiatu drohobyckiego, gródeckiego, Strońsk z byłego powiatu łaskiego i toruńskiego - zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t.  XI s. 407-408. Nazwę osobową Stroński odnotowano na terenie Polski już w 1501 roku (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 494). Por. także stronić, czyli: 1. trzymać się z daleka, uciekać, 2. omijać, unikać (zob. tzw. Słownik warszawski, t. VI, s. 459).

STROPEK

Nazwa osobowa Stropek jest bardzo stara – odnotowano ją już w 1463 roku, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 494. Można ją wywodzić od rzeczownika strop, czyli: 1. wewnętrzna strona dachu, 2. sufit lub czasownika stropić, czyli: 1. zbić z tropu, 2. tropiąc znaleźć, wytropić, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. VI, s. 460. Druga wskazana podstawa wydaje mi się bardziej prawdopodobna.

STRÓŻYCKI

To nazwisko zostało odnotowane na terenie Polski już w 1395 roku. Można je wywodzić od nazwy miejscowej Stróżyska w gminie Nowy Korczyn (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 494). Por. też stróż 'pal, słup przed upustem', stróża 1. stróżowanie nocne, 2. straż, 3. kij, z którym odbywa się stróża nocna (Słownik gwar polskich J. Karłowicza (t.V, Kraków 1907, s. 246). Por. też nazwę miejscową Stróża: 1. u Długosza Wiślica, zwana też Wiszniówką, prawy dopływ Wisły, 2.

STRUCKI

Prawdopodobną podstawę nazwiska Strucki stanowi nazwa miejscowa Struki, występująca kilka razy na Wileńszczyźnie – tzn. w powiecie wilejskim, lidzkim, poniewieskim i rohaczewskim, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 495, http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_XI/418. Jan Siwik („Encyklopedia nazwisk i przydomków szlacheckich”, Warszawa 2010, s. 681) odnotowuje szlachecką rodzinę o tym nazwisku – „Strucki vel Strutzki vel Strutzky vel Strycki, baron h. wł.

STRUG

Nazwisko można wywodzić od rzeczownika strug, czyli: 1. nóż do rzezania, 2. hebel, 3. narzędzie garncarskie, 4. strugi = zęby zająca, 5. wielka barka, galera, galar lub czasownika strugać, czyli: 1. wyrzynać, wyrabiać nożem, 2. ociosywać, heblować, 3. skrobać, obierać, strzyc, 4. gracować, 5. wyrównywać skórę strugiem, 6. kłamać, 7. wymiotować, zob. tzw. Słownik warszawski, t. VI, s. 464. Por. także nazwę miejscową Strug z byłego powiatu słonimskiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XI, s. 697.

STRUS

Nazwisko można wywodzić od nazwy osobowej Struś, ta od struś ‘wielki ptak biegnący, dwupalcowy’, wyraz zapożyczony do polszczyzny z niemieckiego Strauss, to z łacińskiego struthio. Potencjalną podstawę nazwiska stanowi także czasownik strusić ‘stchórzyć, stracić odwagę, zlęknąć się’ „strusiłbyś panie paziu, gdybyś go zobaczył” (zob. tzw. Słownik warszawski, t. VI, s. 467). Ewentualnie od nazwy miejscowej Strus „niemieckie Strussmuehle, młyn do Wielkiej Łąki, pow. brodnicki. Istniał już w 1667 roku” (zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XI, s.

STRYCHALSKI

Nazwisko Strychalski, odnotowane w 1760 roku, można wywodzić od rzeczownika strych, który miał kiedyś więcej znaczeń niż obecnie, czyli: 1. pociągnięcie, zamach, zacięcie, 2. strychulec, 3. kres, 4. poddasze, góra, 5. piętro, kondygnacja, 6. sposób, moda, maniera, 7. starzec, dziad, żebrak, 8. świeczka licha używana zamiast pochodni, wyraz strych pochodzi od niemieckiego Strich, zob. Słownik języka polskiego, tzw. warszawski, t. VI, s. 468-469.

STRYSIK

Nazwisko Strysik ma kilka potencjalnych źródeł – 1. dawne stryż/strysz ‘kra, kawały lodu na wodzie’, 2. strzyż ‘strzyżyk’, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 497; . tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. VI, s. 470. Druga podstawa wydaje mi się bardziej prawdopodobna – mogło to być pierwotnie przezwiskowe określenie kogoś wesołego jak ptaszek.

STRZĄBAŁA

Nazwisko Strząbała można wywodzić od strąb ‘rana, zrąb’ lub od strąbić ‘zwołać trąbieniem’, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 492. Strąbić miało także inne znaczenia: 1. ziarno zjeść, jak to czynią owady lub myszy, że tylko plewa zostanie, 2. strąbić się ‘upić się’, 3. zwołać w lesie psy gończe odpowiednim sygnałem na trąbce, 4. zebrać się na skutek trąbienia, J. Karłowicz, Słownik gwar polskich, t. V, s. 243, Słownik języka polskiego, tzw. warszawski, t. VI, s. 450.

Strony