Nazwisko proste, równe nazwie miejscowej Taczki, niemieckie Tatzken w byłym powiecie jańsborskim W. Chojnacki, Słownik polskich nazw miejscowości w b. Prusach Wschodnich i na obszarze b. wolnego miasta Gdańska wg stanu z 1941 roku, Poznań 1946 s. 132, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. XII s. 140. Może mieć także genezę odimienną, por. Tacko por. Tac(z)ek, Tac(z)/Tać, Tac(z)ek, Tac(z)ko, Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W. Taszycki 1965-1981 t. V s. 416-417. Por.
|
Nazwisko pochodzi od imienia Teodor, to zaś z greckiego Theódōros, od theós ‘Bóg’ + dōron ‘dar’, mołdawskie formy tego imienia to Todor i Tader. Forma Tadra mogła mieć pierwotnie charakter dopełniaczowy (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 602). Mniej prawdopodobny wydaje się związek genezy nazwiska z rzeczownikiem tadra ‘przyśpiew, pleonazm zbyteczny’ „tadra moja tadra, piła baba z wiadra” (zob. tzw. Słownik warszawski, t. VII, s. 6).
|
Nazwisko proste, równe niemieckiemu apelatywowi Thal ‘dolina’, średnio-wysoko-niemieckie Tal, średnio-dolno-niemieckie Dal, dolnoniemieckie Dahl H. Naumann, Familiennamenbuch, Leipzig 1987 s. 289, M. Lexers, Mittelhochdeutsches Wörterbuch, Leipzig 1964 s. 224, M. Gottschald, Deutsche Namekunde. Unsere Familiennamen nach ihrer Bedeutung, Berlin 1954 s. 56. Być może przenośnie ‘ktoś mieszkający w dolinie’, nazwa od miejsca zamieszkania, Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 5 Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego, opr. Z. Klimek, Kraków 1997 s. 264.
|
Nazwisko Tajduś uznaje się za formę pochodną od niemieckiej nazwy osobowej Tendel/Dendel, pochodzącej z kolei od imion złożonych na Diot-, Diet-, zob. K.Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 593. Zgodnie z bazą PESEL obecna lokacja, osób noszących to nazwisko przedstawia się następująco: https://polskienazwiska.pl/n/TAJDU%C5%9A
|
Nazwisko Tajer można wywodzić od czasownika taić ‘trzymać w tajemnicy, kryć, chować, ukrywać w sobie’, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. VII, s. 7. Pierwotnie nazwa mogła być przezwiskiem kogoś skrytego.
|
Nazwisko Tajs, odnotowane na terenie Polski już w 1488 roku, pochodzi od niemieckiej nazwy osobowej Theis, ta zaś od imienia Mathias, zob. zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 593. Mniej prawdopodobne – choć niewykluczone – jest pochodzenie nazwiska od rzeczownika tajs ‘kawał’, np. chleba, zob. Słownik warszawski, t. VII, s. 8.
|
Nazwisko można wywodzić od niemieckiej nazwy osobowej Theis/Theiss, ta zaś pochodzi od imienia Mathias, zob. zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 593.
|
Nazwisko pochodzi od rzeczownika talarek, czyli: 1. talar, 2. krążek, plasterek okrągły lub talar, czyli: 1. moneta pruska równa 3 markom niemieckim, w Polsce 6 złotym, 2. gra towarzyska, zupełnie podobna do gry w pierścionek lub złotą kulę, zob. tzw. Słownik warszawski, t. VII, s. 13. Por. także nazwę miejscową Talar z byłego powiatu łaskiego i Kobrzyńskiego, Talarkowo z byłego powiatu nieszawskiego i Talary z byłego powiatu krobskiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XII, s. 146.
|
Nazwisko od pruskiej nazwy osobowej *Tal(e)beris, nazwa dwuczłonowa, rdzeń *Tal- por. Tahl, człon *ber- por. pruskie nazwy osobowe: Berischo, Beriske, Bernelle R. Trautmann, Die altpreußischen Personennamen, 2. Umveränderte Auflage, Göttingen 1974 s. 18. Mniej prawdopodobny wydaje się związek genezy z niemieckim apelatywem talab ‘w dół’.
|
Nazwisko utworzone formantem -ski od nazwy miejscowej Talaba w ziemi cerskiej, K. Niesiecki, Herbarz polski, t. I-X, Lipsk 1839-1846 t. IX s. 3. Por. też Talber.
|
Nazwisko Talik można wywodzić:1. od tak samo brzmiącego rzeczownika, który oznaczał „mały kawałek gruntu, odkrajany wpoprzek od wąskiego zagonu”, 2. od czasownika talać, czyli: 1. gnieść, miąć, 2. tarzać, przewracać się, koziołkować, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. VII, s. 18.
|
Nazwisko pochodzi prawdopodobnie od rzeczownika talma ‘rodzaj płaszcza’, zob. tzw. Słownik warszawski, t. VII, s. 14. Można je też wywodzić od niemieckiej nazwy osobowej Talmann, ta zaś ze średniowysokoniemieckiego talman ‘osiedleniec mieszkający w dolinie’, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 594. Źródłem motywacji mogło być też niemieckie zdrobnienie Tal(l)o, pochodzące od germańskiego dala, pień zachowany w staroangielskim deall ‘sławny, dumny’, nowoniemieckie Dahl, Thal, zmiana d > t na skutek wzmocnienia wymowy nagłosowego d, zob.
|
