Nazwiska widok główny
|
|
ZEHNERNazwisko pochodzi od niemieckiej nazwy osobowej Zehner, ta od średniowysokoniemieckiego zë(he)ner ‘człowiek zobowiązany do płacenia dzierżawy’ (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno |
ZELEKZelek to forma pochodna od słowiańskich imion złożonych: Żelisław lub Żelimir, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 759. |
ZELKNazwisko powstałe przez zniemczenie polskiego imienia skróconego Żelek, E. Breza, Nazwiska Pomorzan. Pochodzenie i zmiany t. I, Gdańsk 2000 s. 442, to od staropolskich imion dwuczłonowych z pierwszym członem Żeli, np. Żelibor, Żelimysł, M. Malec, Staropolskie skrócone nazwy osobowe od imion dwuczłonowych, Wrocław – Warszawa – Kraków 1982 s. 78. Por. Żelek, Żelko, nazwy odnotowane przez Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W. Taszycki 1965-1981 t. VI s. 360. Por. |
ZELLER |
ZEMBRZUSKINazwisko[1] utworzone formantem -ski od nazwy miejscowej Zembrzus w byłym powiecie przasnyskim, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. XIV s. 570. Por. też Zembrze w byłym powiecie brodnickim, Zembry w byłym powiecie łukowskim, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. XIV s. 570. |
ZEMCZAKNazwisko Zemczak uznaje się za formę pochodną od rzeczownika ziemia, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 740. Kiedyś ten rzeczownik miał takie same znaczenia jak dziś, czyli: 1. kula ziemska, glob, 2. świat doczesny, 3. stały ląd, kontynent, 4. powierzchnia ziemi, grunt, podłoga, 5. grunt, rola, pole, gleba, niwa, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. VIII, s. 498. |
ZEMŁANazwisko Zemła ma dwie możliwe podstawy, (z których druga została zbudowana na kanwie pierwszej): 1. zemleć, czyli: a) mieląc zetrzeć, b) zetrzeć się, 2. zemła – ‘bułka’, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. VIII, s. 442. Nazwa osobowa mogła być pierwotnie przezwiskiem młynarza lub piekarza. Może pochodzić także od nazwy miejscowej Zemły (ta od zemleć) - Jan Siwik („Encyklopedia nazwisk i przydomków szlacheckich”, Warszawa 2010, s. |
ZENOWICZNazwisko utworzono przyrostkiem patronimicznym –owicz od skróconej formy imienia pochodzenia greckiego Zēnōn, to od nazwy boga Zeús, imienia zaczęto używać w Polsce od XIV wieku, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 737. Zena to także jedna z dawniej używanych postaci wyrazu żona, zob. tzw. Słownik warszawski, t. VIII, s. 443. Por. także nazwę miejscową Zenowicze z byłego powiatu wołkowyskiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV, s. 572. |
ZĘBALAForma Zębala została odnotowana już w 1388 roku, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 730. Pochodzi od rzeczownika ząb i prawdopodobnie pierwotnie była określeniem przezwiskowym, nawiązującym do wyglądu zewnętrznego. |
ZGARDAPodstawę nazwiska Zgarda stanowi czasownik zgardzić. Oznaczał on ‘wzgardzić, gardzić, pogardzać czym’, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. VIII, s. 468. |
ZGLIŃSKINazwisko pochodzi od nazwy miejscowej Zgliniec „wieś gospodarska w powiecie kościańskim, ma urząd okręgowy i stanu cywilnego w Krzywiniu, tamże pocztę, a stację kolei żelaznej w Starym Bojanowie na linii Poznań-Wrocław”. Por. też Zglińce „wieś, powiat dubieński, gmina i parafia Dubno”, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV, s. 580. Por. także zglinić = zwalać, powalać gliną, zob. tzw. Słownik warszawski, t. VIII, s. 472. Nazwę osobową Zgliński odnotowano na terenie Polski już w 1440 roku (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 738). |