Nazwiska widok główny

SZUMSKI

Nazwisko pochodzi od nazwy miejscowej Szumsk (były powiat: przasnyski, maryampolski, wileński), Szumsko (były powiat opatowski), Szum (były powiat: grodzieński, olesiński, sycowski, krzemieniecki, żytomierski) lub Szumy(były powiat grodzieński) – zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XII, s. 71, 76, 77. Por. także rzeczownik szum, czyli: 1, silny szmer przeciągły, jednostajny, 2. Szmer niezadowolenia, fochy, 3. Szumowiny, piana, mus, 4. Śmiecie, 5. Bursztyn w płaskich, nieczystych kawałkach, zob. tzw. Słownik warszawski, t. VI, s. 685.

SZURA

Nazwisko Szura ma kilka potencjalnych podstaw etymologicznych: I. szurać, II. staropolskie szurza 'szwagier', III. sur 'śmieci', IV. szurzyć 'śmiecić', zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 560.

SZURGOT

Nazwisko pochodzi od rzeczownika szurgot, czyli: 1. szurgotanie, hurgot, 2. łach, gałgan, rupieć, 3. przenośnie o człowieku ‘pomiotło, gałgan, wywłoka, tłuk, szyfon, wiecheć’. Można je też wywodzić od czasownika szurgać 1. szurać, 2. pomiatać kimś, lekceważyć go, pogardliwie obchodzić się z nim, por. także surgacz ‘sztaluga, na którą z cywiów zwija się lub stawia przędzę’ – zob. tzw. Słownik warszawski, t. VI, s. 516, 688.

SZUSTA

Nazwa osobowa Szusta, odnotowana już w 1562 roku, można wywodzić od szust, czyli: 1. sus, skok, 2. taniec, 3. szmer, szelest lub szustać, czyli m.in.: 1. dać susa, skoczyć z miejsca na miejsce, 2. porzucić, 3. huśtać, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 561, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. VI, s. 43-44.

SZWABIŃSKI

Nazwisko pochodzi od nazwy etnicznej Szwab ‘pochodzący ze Szwabii’, wtórnie ‘Niemiec’. Por. starowysokoniemieckie swāba, łacińskie suēbi ‘wolny, niezależny, samodzielny‘, także ‘należący do własnego ludu‘. Por. także szwab: 1. pogardliwie Niemczysko, 2. niedowiarek, 3. koń szwabski i szwabie ‘wszelkie jedzenie niemieckie’, przenośnie skosztować szwabiu = zarazić się niemczyzną, szwabić: 1. okpiwać, oszukiwać, 2. nie wymawiać ł należycie, podwałczyć, 3. kraść, zob. tzw. Słownik warszawski, t. VI, s. 690.

SZWAJCA

Nazwisko Szwajca to spolszczona forma pochodząca od niemieckiej nazwy osobowej Schweiz, czyli ‘Szwajcaria’, tak można było pierwotnie określać kogoś pochodzącego z tamtych terenów.

SZWAJNOCH

Nazwisko Szwajnoch pochodzi od niemieckiej nazwy osobowej Schwein, utworzonej od rzeczownika swin ‘świnia’, zob. Z. Klimek, Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego, Kraków 1997, s. 236, pierwotnie mogło to być przezwisko kogoś, kto hodował lub sprzedawał te zwierzęta.

SZWARC

Nazwisko Szwarc to spolszczona fonetycznie forma niemieckiej nazyw osobowej Schwarz, która pochodzi od niemieckiego przezwiska Schwar(t)z ‘Czarny’, najczęściej odnoszącego się do koloru włosów i karnacji J. K. Brechenmacher, Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen, II Auflage, t. I, Limburg a.d. Lahn 1957 t. II s. 580, dolnoniemieckie swart M. Gottschald, Deutsche Namekunde. Unsere Familiennamen nach ihrer Bedeutung, Berlin 1954 s. 530, średnio-wysoko-niemieckie swarz ‘czarny, ciemnego koloru‘ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz.

SZWED

Nazwisko pochodzi od etnonimu Szwed ‘ktoś pochodzący ze Szwecji’, wyrazu używano także w znaczeniu rzeczownikowym: 1. Herod-baba, 2. Szperki, duże skwarki (zob. tzw. Słownik warszawski, t. VI, s. 693). Por. także nazwę miejscową Szwed, odnotowaną na terenie byłych powiatów: wilejskiego i brodzkiego - zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XII, s. 87. Nazwę osobową Szwed odnotowano na terenie Polski w 1624 roku (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 563).

SZWEJKOWSKI

Nazwisko Szwejkowski to forma odmiejscowa. Ma następujące potencjalne podstawy etymologiczne: 1. nazwę miejscową Szwejki, odnotowaną w ciechanowskim, gminie Sońsk, siedleckim, gmina Sterdyń i skierniewickim, gmina Sadkowice, 2. nazwę miejscową Świejkówka z dawnch Kresów Wschodnich, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 564. Rodzinę o takim nazwisku odnotowuje także Jan Siwik, (Encyklopedia nazwisk i przydomków szlacheckich, Warszawa 2010, s. 703): „Szwejkowski vel Powała (…) 1500 r. Szwejkowo, pow. jańsborski, Prusy Wschodnie, pow.

Strony