Nazwisko można wywodzić od staropolskiego skróconego imienia Rad, por. Rado-sław, Rado-mir, Rado-gost i inne. Nazwisko może mieć również pochodzenie odapelatywne, por. rad ‘dobrowolny, wdzięczny, wesoły’ (zob. Słownik Lindego, t. III s. 18) i rado: 1. miło, lubo, wesoło, 2. często, zwykle, zob. tzw. Słownik warszawski, t. V, s. 462. Por także nazwę miejscową Radocha z byłego powiatu będzińskiego, noworadomskiego, homelskiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. IX, s. 389. Por.
|
Nazwisko utworzono przyrostkiem –ski od nazwy miejscowej Radom, popularne miasto i wieś w powiecie obornickim, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. IX, s. 392-420. Potencjalną podstawą etymologiczną nazwiska jest także staropolskie imię złożone Radomir. Nazwę osobową Radomski odnotowano na terenie Polski w 1407 roku, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 332.
|
Nazwisko można wywodzić od staropolskiego skróconego imienia Rad, por. Rado-sław, Rado-mir, Rado-gost i inne. Nazwisko może mieć również pochodzenie odapelatywne, por. rad ‘dobrowolny, wdzięczny, wesoły’ (zob. Słownik Lindego, t. III s. 18) i rado: 1. miło, lubo, wesoło, 2. często, zwykle, zob. tzw. Słownik warszawski, t. V, s. 462. Por także nazwę miejscową Radoń z byłego powiatu bielskiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. IX, s. 433. Por. też starosaskie rād ‘rada’, człon niemieckich imion złożonych i niemiecką nazwę rolniczą Rad ‘koło’.
|
Nazwisko Raducha pochodzi od staropolskich imion złożonych typu Radosław, Radomir lub od jednego z ich słów będących ich podstawą, tzn. rady ‘zadowolony’, radzić, radować się, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 330, 340. Nazwa będąca podstawą nazwiska mogła być więc pierwotnie formą pochodną od imienia lub przezwiskiem nawiązującym do cech charakteru, bardzo pozytywnych, co warto zaznaczyć :)
|
Nazwisko Radziejewski, odnotowane już w 1497 roku, pochodzi od nazwy miejscowej Radziejowice (skierniewickie), zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 333. Jan Siwik („Encyklopedia nazwisk i przydomków szlacheckich”, Warszawa 2010, s. 604) odnotowuje szlachecką rodzinę o tym nazwisku – „Radziejewski vel Radziejowski herbu Półkozic”.
|
|
Nazwisko pochodzi prawdopodobnie od imion złożonych typu Rado-sław, Rado-mir, Rado-gost i innych z członem Rad- . Inne potencjalne podstawy etymologiczne to: I. rad, co czynić – chętnie, lubić co czynić, 2. zwykle, często co robić, 3. cieszyć się z czego, lubić co, 4. rad być komuś u siebie = mile go widzieć, być chętnym, przyjaznym, życzliwym czemu, 5. zadowolony, kontent, uszczęśliwiony, II. rada, czyli: 1. porada, doradzanie, 2. wskazówka, sposób podawany komu przez radzącego, 3. dać radę = =podołać, poradzić, 4. roztropność, rozum, 5. grono osób zebranych do radzenia, 6.
|
Nazwisko proste, równe Rad(z)ik, hipokorystykum imienia Radosław, B. Mossakowska, Nazwiska mieszkańców Komornictwa Olsztyńskiego, Gdańsk 1993 s. 85. Por. też Radicke, Radekin, dolnoniemieckie hipokorystykum imion zawierających człon Rad-/ Rat- (< staro-wysoko-niemieckie rāt ‘rada, porada’ H. Naumann, Familiennamenbuch, Leipzig 1987 s. 234), np. Radolf H. Naumann, Familiennamenbuch, Leipzig 1987 s. 234, Radacho E. Förstemann, Altdeutsches Namenbuch. I Personennamen, München 1966 s. 1206. Por. też polskie apelatywy rady ’zadowolony‘, rada, radzić, radować się, K.
|
|
|
Nazwisko pochodzi od nazwy miejscowej Radziszew z byłego powiatu odolanowskiego i poznańskiego, por. także Radziszewiec z byłego powiatu szamotulskiego, a także Radziszewo z byłego powiatu szamotulskiego, bielskiego i włocławskiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. IX, s. 472-473. Nazwę osobową Radziszewski odnotowano na terenie Polski w 1439 roku, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, t. II L-Ż, Kraków 2001, s. 333.
|
Nazwisko pochodzi od litewskiej nazwy osobowej Radvilas, ta zaś od rãsti, radaũ ‘znaleźć’ i viltis, viltúos ‘ufać, mieć nadzieję’, por. też radvilà ‘znajda’, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 51. Do pochodzącego z języka litewskiego rdzenia dodano przyrostek patronimiczny, czyli tworzący nazwy odojcowskie –owicz. Por. także radziwiłka ‘krótka kurtka myśliwska opięta’ i radziwiłłowski zaprzęg ‘zaprzęg złożony z konia siwego z karym’, zob. tzw. Słownik warszawski, t. V, s. 466. Por.
|