Nazwiska widok główny

AUGUSTYNOWICZ

Nazwisko utworzone przyrostkiem patronimicznym (= odojcowskim) –owicz od imienia Augustyn, to od łacińskiego Augustinus, to zaś od August + -inus – ‘należący do Augusta, jego syn’ lub ‘urodzony w miesiącu Augusta’, bądź augustinus ‘uświęcony przez (dobre) przepowiednie, znaki’ albo ‘przedsięwzięty pod sprzyjającymi znakami’ J. Bubak, Księga…, s. 48, H. Fros, F. Sowa, Twoje imię…, s. 77. Taką nazwę osobową odnotowano na terenie Polski już w 1437 roku (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. I A-K, Kraków 1999, s. 11). Nazwisko przytaczają Z.

AULAK

Potencjalną podstawę nazwiska Aulak stanowi nazwa osobowa pochodzenia łacińskiego, której pochodzenie łączy się z dwoma możliwymi źródłami – tzn. aula ‘dwór, dworzanie’ lub auloedus ‘flecista’, zob. Aleksandra Cieślikowa (red.), Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 7 Suplement. Rozwiązanie licznych zagadek staropolskiej antroponimii, Kraków 2002, s. 51.

AUSTEN

Nazwisko równe Austen, hipokorystykum imienia Augustin(us), zob. H. Bahlow, Deutschen Namenlexicon. Familien und Vornamen nach Ursprung und Sinn erklärt, München 1967 s. 41. Ewentualnie od staropruskiej nazwy osobowej Auste > Austen, zob. R. Trautmann, Die altpreußischen Personennamen, 2. Umveränderte Auflage, Göttingen 1974 s. 132. Por. Augustinus, Austin.

AUSTIN

Nazwisko proste, równe Austin, hipokorystykum imienia Augustin(us), zob. Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W. Taszycki, Wrocław – Warszawa – Kraków 1965-1981, t. I s. 71. Ewentualnie od staropruskiej nazwy osobowej Austin, zob. R. Trautmann, Die altpreußischen Personennamen, 2. Umveränderte Auflage, Göttingen 1974 s. 15. Por. AUGUSTINUS, AUßTEIN, AUSTEN.

AXMAN

Nazwisko równe niemieckiej nazwie zawodu Ax(t)mann ‘ktoś pracujący siekierą’, zob. M. Gottschald, Deutsche Namekunde. Unsere Familiennamen nach ihrer Bedeutung, Berlin 1954 s. 174, ‘drwal, stolarz, cieśla’, zob. R. und V. Kohlheim, Familiennamen. Herkunft und Bedeutung, Mannheim-Leipzig-Wien-Zürich 2005 s. 100. Por. też Achs(en) z łacińskiego axis ‘oś’, zob. K. Linnartz, Unsere Familiennamen, I. Zehntausend Berufsnamen in ABC erklärt, Bonn 1958 s. 17.

AZNER

Nazwisko Azner pochodzi prawdopodobnie od niemieckiej nazwy osobowej Asner, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 1999, t. I, s. 11. Forma Azner została spolszczona fonetycznie i graficznie.

BABIRSKI

Potencjalną podstawę nazwiska stanowi nazwa osobowa Babirad, pochodząca sprzed 1500 roku i odnotowana przez „Słownik staropolskich nazw osobowych” (t. I, s. 74). Nazwa składa się z dwóch członów: Bab- < Baba + Rad < rad/rady, złożone antroponimy tego typu były kiedyś popularne, niektóre przetrwały np. Sławomir, Radosław itp.

BABIŚ

Nazwisko utworzone przyrostkiem –iś od baba, czyli: 1. stara kobieta, starucha, 2. żebraczka, uboga, biedna, 3. matka ojca lub matki, 4. rubasznie ‘męzatka’ „skoro dzieweczce czepiec włożą, już ona baba”, 5. rubasznie ‘żona, stara jejmość, połowica, magnifika”, „babę brać” = żenić się, 6. położna, akuszerka, 7. kobieta sprawiająca kłopot, krępująca, kumoszka, 8. pogardliwie kobieta „gdzie diabeł nie może, tam babę pośle”, 9. posługaczka, najemnica, wyrobnica, robotnica, 10. przekupka, 11. włościanka, kobieta wiejska, wieśniaczla, chłopka, 12.

BABKINIS

Babkinis to nazwisko litewskie, pochodzące od nazwy osobowej Bãbkinas, której podstawę stanowi białoruska i rosyjska nazwa osobowa Бабкин, zob. Justyna B. Walkowiak, Litewskie nazwiska Polaków. Słownik etymologiczno-frekwencyjny, Poznań 2019, s. 40. Zgodnie z bazą PESEL obecna lokacja, osób noszących to nazwisko przedstawia się następująco: https://polskienazwiska.pl/n/BABKINIS 

BACEL

Nazwisko utworzone sufiksem -el od staropolskiej nazwy osobowej Bacz(a), zob. Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W. Taszycki, Wrocław – Warszawa – Kraków 1965-1981, t. I s. 76, ta bac(z)a 1. ‘stary pasterz, dozorujący nad juhasami’, zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 79, 2. ‘ten, kto baczy’, por. też baczyć ‘troszczyć się o coś, widzieć, obserwować’, K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, t. I A-K Kraków 1999 s. 13.

BACEWICZ

Nazwisko ma dwie potencjalne podstawy etymologiczne: 1. rzeczownik baca, czyli ‘stary pasterz, dozorujący nad juhasami pasącymi owce w Tatrach’, wyraz pochodzi z węgierskiego bacs ‘pasterz’ oraz czasownik baczyć, czyli: 1. widzieć, spostrzegać, 2. uważać, obserwować, 3. zważać, brać w rachubę, 4. zastanawiać się, 5. poczuwać się do czego, 6. troszczyć się o coś, 7. pamiętać, przypominać sobie, 8. opamiętać się, wnikać w siebie – zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 79-81. . Do tematu pochodzącego od tych podstaw dodano przyrostek patronimiczny –ewicz. Por.

BACHAREWICZ

Potencjalne podstawy nazwiska to: 1. prasłowiańskie *bachati ‘paplać, gadać, chełpić się’, 2. bach ‘bachór, bębeń’, 3. imiona na Ba- typu Bartłomiej, Baltazar (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. I, s. 13), 4. niemiecka nazwa osobowa Bach, pochodząca od rzeczownika Bach ‘strumień, struga’. Nazwisko można wywodzić także od bachor: 1. bękart, 2. laska z hakiem żelaznym, używana na statkach wodnych zwanych bajdakami lub od bachur: 1. niesforne, nieznośne dziecko, 2. uczestnik gry w palanta, 3. bękart, 4. młody dzik, stadnik. Por.

Strony