BAŃKA

Nazwisko Bańka pochodzi od tak samo brzmiącego rzeczownika. Oznaczał on: 1. flakonik, ampułkę, puszkę, 2. naczynko szklane cyrulickie do uciągania krwi, 3. bąbel, 4. kawał, grudę, 5. kufel, butelkę z napojem wyskokowym, 6. pleciony koszyk, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. I, s. 95. Bańka to zdrobnienie rzeczownika bania, pochodzącego od łacińskiego bal(i)neum ‘łaźnia, kąpiel’, na gruncie słowiańskim powstało nowe znaczenie ‘kopuła’, co nawiązywało do dawnego kształtu łaźni rzymskich, stąd dalsze znaczenia ‘coś kulistego, pękatego’, ‘pękate naczynie’, zob. W. Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa 2010, s. 21. Bańka to bardzo stara nazwa osobowa, odnotowano ją już w 1425 r., zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. I, s. 41.